Co to znaczy być człowiekiem sukcesu? Jak definiujemy dziś sukces i jak próbujemy go osiągnąć?

W dzisiejszych czasach każdy z uczniów musi zmierzyć się z niepewnym i trudnym rynkiem pracy. Nauczyciele, bazując na zainteresowaniach i zdolnościach swoich podopiecznych, mogą odpowiednio ukierunkować ich kroki tak, aby ich wybór zapewnił im w przyszłości pracę. Książka z filmem edukacyjnym „Szkoła z zawodem” pomaga:

• zrozumieć, czym jest w istocie sukces zawodowy;
• wprowadzić pojęcia związane z umiejętnościami zawodowymi;
• rozpoznać własne pasje i zainteresowania uczniów;
• odnaleźć możliwość zawodowego wykorzystania posiadanych umiejętności.

Film „Szkoła z zawodem” jest także doskonałym materiałem do wykorzystania podczas spotkań z rodzicami i wywiadówek. Film pomaga nie tylko zmienić, czasem negatywny, stereotyp szkół zawodowych, ale także nawiązać dyskusję z opiekunami dzieci, dla których wybór zawodu może wiązać się np. z kontynuowaniem tradycji rodzinnych i ambicji osobistych, niekoniecznie tożsamych z pragnieniami dziecka. W tym dyskursie, niejednokrotnie pełnym emocji, nauczyciel powinien stać po stronie dobra osobistego ucznia, a nawet może próbować pełnić rolę mediatora między dzieckiem a rodzicem, jeżeli interesy tych dwóch stron pozostają w sprzeczności.

Punktem wyjścia lekcji jest „człowiek sukcesu” oraz rozmowa o tym, jak rozumieją to pojęcie uczniowie. Jakie cechy przypisują „człowiekowi sukcesu”?

Dalsza część lekcji jest wprowadzeniem do oglądania filmu – jak uczniowie wyobrażają sobie „zawodówki”. Przez wiele lat w mediach pokutował wizerunek szkół zawodowych, jako szkół dla „gorszych” uczniów – leniwych, mało ambitnych, niejednokrotnie związanych ze środowiskiem przestępczym. Czy młodzież nadal w ten sposób patrzy na tę formę edukacji? Z czym im się kojarzy? Po rozpoznaniu skojarzeń, klasa ogląda film. Po seansie czas na konfrontację wcześniejszych wyobrażeń z zaprezentowaną rzeczywistością.

Istotnym elementem lekcji jest próba praktycznego uświadomienia uczniom możliwych scenariuszy zawodowych. Nauczyciel, w formie kilkuzdaniowego wprowadzenia, opowiada o globalnym kryzysie finansowym i niestabilności gospodarczej. Według badań, większość z nas będzie musiała choć raz w życiu się przekwalifikować. Podczas ćwiczenia uczniowie wskazują swoje cechy (miękkie i twarde umiejętności zawodowe) i łączą je z zawodem. Druga osoba w parze próbuje wskazać inne możliwe zajęcie, wykorzystujące podane cechy i umiejętności.

Na koniec zajęć warto zachęcić uczniów do zadania domowego, które podpowie uczniowi o jakim zawodzie może myśleć w przyszłości. Test predyspozycji zawodowych Hollanda jest często stosowany podczas testów psychologicznych mających pomóc w wyborze właściwej ścieżki zawodowej. John Holland, amerykański profesor psychologii, jest autorem teorii łączącej cechy psychologiczne z predyspozycjami zawodowymi, którą rozwijał od 1973 roku. Test predyspozycji zawodowych Hollanda stał się podstawą dla wielu kolejnych badaczy motywacji i psychologii pracy. Do dziś jest wykorzystywany m.in. przez amerykański Departament Pracy oraz wiele instytucji biznesowych zainteresowanych sprawnym zarządzaniem zasobami ludzkimi.

Uczniowie wybierają z przedstawionej tabelki cechy, którymi się określają. Cechy te podzielone są na grupy. Przewaga zaznaczonych cech z jednej grupy pozwala określić w przybliżony sposób charakter testowanej osoby. Proponujemy, aby uczniom do domu dać jedynie tabelkę z nieopisanymi cechami. Wnioski warto omówić na kolejnej lekcji, kiedy to nauczyciel opisze każdą grupę (brak nazwy grupy cech daje też szansę na bardziej szczere uzupełnienie testu, w innym przypadku, uczniowie, którzy chcą opisywać siebie jako „kreatywnych” będą celowo doszukiwać się u siebie cech wypisanych w grupie „kreatywność”).

Dokształcanie, uczestnictwo w szkoleniach i pomysł na siebie są szansą na sukces młodego pokolenia. Zmiana zawodu nie jest łatwa, ale ucząc młodzież otwartości i poszukiwania wielu rozwiązań przy użyciu stałej ilości narzędzi szkoła wprowadza ucznia i daje mu konkretną wiedzę, z której będzie korzystać już jako dorosły człowiek.